Pedikulozis kapitis (saç biti) bir tür parazittir. İnsanda ve tüm kanatlılar, vahşi hayvanlar, memeliler, kemirgen hayvanların hepsinde yaşar. Genel adı pedikülozistir tipleri farklıdır hatta insandakilerin bulunduğu bölgeye göre adları değişir. Yumurtayla (sirke) çoğalırlar, larva (yavşak) ve erişkin haliyle bulaşıcılardır. Çok hızlı bir şekilde yayılabilir.
İnsanlarda Görülen Saç Biti Çeşitleri
Her bölgedekinin tipi farklıdır ama genel olarak benzeşirler.
Pedikulozis kapitis ; saç biti, saç diplerinde yaşar ve çoğalır, saçlı deriden kan emerek beslenir.
Pedikulozis pubis ; Kasık biti, daha çok etek kılları ve koltuk altı kıllarında tutunur
Pedikulozis humanis ; Elbise yada gövde biti, vücuttan beslenip elbise dokusunun arasında saklanır
Pedikülozis palpebrarum ; Kirpik biti , kirpiğin dip kısımlarında kıla yapışarak kalır ve burada çoğalır.
Kıl olan her yerde yaşayabilir. Doğduktan sonra 2 ay kadar yaşayabilirler. Bedenden ayrılırsa 3-4 gün içinde açlıktan ölürler, elbisede olanlar vücuda geçer kanı emerek karnını doyurup yeniden elbiseye döner. Yukarıda belirtildiği gibi bir tür parazittir ve asalak yaşan yani kene gibi üzerinde yaşadığı canlıdan beslenir. İnsanda da durum aynıdır deriden emdiği kanla beslenir.
Yumurtayla çoğalır,yumurtalarına sirke, yumurtadan yeni çıkmış haline yavşak denir, kuluçka süresi sonunda çıktıklarında annesi gibi deriyi delerek beslenecek kadar büyümüş olur. Erişkin olanlar yumurtalarını saçın deriye yakın kısmına bırakır, yıkamayla yada basit kaşıma hareketiyle yumurtalar dökülüp gitmesin diye salgıladıkları salgıyla yumurtaları saçın köke yakın kısmına yapıştırır,bu yapıştırma mücadelede de önem arz eder.
Saç biti, kafada ve diğer kıllarda görülenler 1-2 mm boylardayken elbiselerde yerleşenler daha iridir ve 4 mm ye kadar büyürler. Büyüklükleri fark etse de yaşam biçimleri aynıdır. Yaşayabilmek için günde 4-6 defa kan emerler ancak 2 gün kan emmeseler de yaşamlarını sürdürebilirler.
Saç Biti Nasıl Yayılır?
Hızlı yayılan ve çok hızlı üreyen bir parazittir. Yakın ilişkide olunan, aynı kıyafetleri giyen, aynı yastığı paylaşan, aynı tarağı kullanan bireylerden bulaşır. Özellikle kreş, askeri kışla gibi yakın ilişkili ve kalabalık ortamda bulaşma ve yaygınlaşma daha hızlıdır. Atasözlerinde yada halk arasında konuşulduğu gibi temizlikle çok ilişkili değildir yani kirli insanda görüldüğü gibi çok titiz insanlarda da görülebilir.
Pedikülozis Kapitis Tedavisi; İlaçla yapılır bölgelere göre kullanılan ilaçlar fark eder, en yaygın kullanılan % 4 dimetikon içeren guruptur çünkü % 100 etkili tek ilaç gurubu dimetikon % 4 tür. Pedikap gibi spreyle saç ıslatılır 15 dakika beklenir bu sürede bitlerin tamamı % 100 ölmüş olur. Bundan sonra temizlik yapmak gerekir. Bunun için çok sık dişli tarakla saç dipten ucuna kadar taranır ve saçlı deri ve tüm kıllar dahil ölmüş parazitlerden ve yumurtalarından arındırılır.
Tedavi kadar hastalığın tekrarının önlenmesi de önemlidir çünkü özellikle çocuklar okul kreş gibi kalabalık ortamlarda olduğu için aldığı kişiden yada başka hastalıklı çocuktan tekrar alabilir. Bu konuda Hair Pharmanın geliştirdiği şampuan işe yaramaktadır. Sprey kullanıldıktan sonraki dönemde 2-3 haftada bir defa pedikap şampuan kullanımıyla bir yıl boyunca yeniden bitlenme engellenmiş olur.
Bit Tedavisi İçin Saçı Kesmek Gerekir mi ?
Kesinlikle hayır özellikle kız çocukları saçlarının kesilmesi halinde ciddi sıkıntı yaşamaktadırlar, bir taraftan uzun süre saçının uzamasını beklemek sıkıcı olurken diğer taraftan “saçını neden erkek gibi kestirdin?” sorusunun cevabını vermek istemezler.
